Wat is hand lettering?

Hand lettering, kalligrafie en typografie zijn woorden met een verwante, maar niet exact dezelfde betekenis. Hieronder beschrijf ik hoe ik definieer wat ik doe en op welke manieren hand lettering verschilt van kalligrafie en typografie.

Wat is hand lettering?

Een simpel antwoord is: “letters die met de hand getekend zijn” en dat is gelijk al best een goede beschrijving. Als ik een woord of zin hand letter, dan teken ik de letters in een stijl die past bij de situatie. Voor een kinderboek wordt het wat speelser, voor een hippe coffee shop wordt het dan retro en voor op een skateboard wat meer grungy. Door de grote variëteit in stijlen is hand lettering voor zo’n beetje elke situatie of product te gebruiken.

Omdat de letters getekend zijn en niet geschreven is hand lettering meer een vorm van illustratie dan een vorm van schrijfkunst. Door dit aspect van illustratie kan je letters, lettercombinaties en verbindingen tussen letters maken die heel specifiek zijn voor dat woord. Het is een éénmalig ontwerp en de letters worden niet gemaakt om steeds maar weer op dezelfde manier te gebruiken.

Ik begin zelf vaak letterlijk met pen op papier, maar andere hand letteraars gebruiken een heleboel verschillende gereedschappen waaronder digitale tekenmiddelen zoals een tablet (een goede reden om een iPad Pro aan te schaffen :-). Hand lettering wordt vaak gedigitaliseerd en omgezet naar een vector-illustratie om het op allerlei materialen en in allerlei maten te kunnen gebruiken.

Hoe verschilt het van kalligrafie?

Als hand lettering gaat om het tekenen van letters, dan gaat kalligrafie om het schrijven van letters. Het is een schrijfmethode met een fraaie en elegante stijl, met specifieke schrijfinstrumenten zoals pennen en kwasten die zorgen voor het kenmerkende contrast met dikke (naar beneden) en dunne (omhoog) lijnen.

Kalligrafie gaat zeker wel om schrijfkunst en wordt veel gebruikt voor de luxe stijl die je ziet op uitnodigingen voor bruiloften, menu’s van chique restaurants en parfum-verpakkingen. Hoewel er genoeg stijl-variaties zijn, worden de letters op een vrij consistente manier geschreven.

Kalligrafie kan gescand en in lay-outs geplaatst worden, maar wordt niet altijd omgezet in vector-formaat.

Hoe verschilt het van typografie?

Typografie ten slotte gaat niet zo zeer om het creëren van letter, maar om het gebruik van letters die al door iemand anders gemaakt zijn. Het gaat dan vaak om digitale lettertype-bestanden op een computer, maar geldt ook voor de “ouderwetse” drukletter in hout of metaal voor in de drukkerij.

Typografie kent ook vele stijlen, inclusief (om het wat ingewikkelder te maken!) stijlen die eruitzien alsof ze met de hand zijn geschreven. Als je goed kijkt zie je dan dat dezelfde letters er steeds precies hetzelfde uitzien.

Lettertypes bevatten vaak een aantal lettercombinaties (“ligaturen”), maar deze opties zijn bij langen na niet zo oneindig als een handgemaakt ontwerp. Het hele doel van typografie is het consistent (her)gebruiken van letters, niet een éénmalig ontwerp.

Samenvattend

Verder lezen

Deze post is de eerste in een serie over wat hand lettering is, en waarom dat ertoe doet.